Bijzonder product met een bijzonder verhaal
Een nieuwe handtassenlijn. U ziet het vaker. Maar niet eentje van zo’n bijzonder materiaal en met zo’n bijzonder verhaal als dat van Ms. Bay.
De handtassen van Ms. Bay ogen stijlvol, tijdloos en klassiek. Alleen dat is al voldoende reden om ze mooi te vinden. Maar de schoonheid zit ‘m bij deze tassen in meer dan alleen het uiterlijk. Ontwerpster Saskia Aelen ontwikkelde in haar leven een aantal interesses en idealen, die ze in Ms. Bay samen liet komen: schoonheid, duurzaamheid en sociale betrokkenheid. Het resultaat is een prachtige en kwalitatief hoogwaardige handtassenlijn van duurzaam zalmleer, vervaardigd in ateliers van Fairtrade-organisaties. Saskia vertelt over de mooie aanloop hier naartoe.
“Als kind was ik al heel creatief en hield ik van mooie dingen. Eén van mijn hobby’s was handtassen maken, het liefst met gerecyclede materialen. Ik weet niet waar die passie voor duurzaamheid vandaan kwam, want mijn ouders waren daar niet zo mee bezig. Maar ik wel. Ik wilde ook lid worden van Greenpeace en werd vegetariër.” Haar creativiteit zette ze voort in een kunststudie. “Het was heerlijk om hele dagen bezig te zijn met schoonheid, maar ik miste er soms wel het nut van, waar ik toch ook naar op zoek was.”
Na haar afstuderen reisde Saskia naar Afrika en bleef daar onverwachts langer dan gepland. “Ik wilde van Noord- naar Zuid-Afrika reizen, maar werd onderweg door malaria getroffen. Hierdoor bleef ik iets langer in Tanzania en was ik er ook nog toen een Belgische tv-zender daar op zoek was naar een vertaler. Ik kende inmiddels de lokale taal Swahili en ging voor hen werken. Zo ben ik uiteindelijk vier jaar in Afrika blijven rondreizen. Veelal naar Fairtrade organisaties, waar die tv-zender veel reportages over maakte. Het sociale aspect sprak enorm aan.”
Na haar terugkeer naar België, werkte Saskia onder meer bij een modebedrijf. Maar na al die jaren van vrijheid, begon de schoen al snel te wringen. “Ik kon mijn eigen ding niet doen, geloofde in andere idealen als mijn werkgever en merkte dat daar ook vraag naar was vanuit de markt. Daarom begon ik te zoeken naar iets wat ik zelf zou kunnen doen, waarin ik wel alles wat ik belangrijk vind kon verweven. Toen kwam de hobby uit mijn kinderjaren terug naar boven. Handtassen maken.
Samen met mijn vriend Laurens dacht ik na over de manieren waarop we dit zo duurzaam en ethisch mogelijk kon doen. Na veel onderzoek kwamen we uiteindelijk uit op vissenleer. Vissenhuiden worden vaak weggegooid en zorgen zo voor vervuiling. Maar de huid kan perfect verwerkt worden als leer. De verwerking is ook milieuvriendelijker dan ander dierenleer en de kwaliteit is super sterk. Het ziet er ook nog eens prachtig uit en wordt hoe ouder hoe mooier.
Hoewel van de huiden van veel vissoorten leer gemaakt kan worden, koos ik voor zalm. Het heeft een egale structuur doordat de schubben allemaal ongeveer even groot zijn, dus dat leek me een goed uitgangspunt om mee te beginnen. Later lijkt het me ook leuk om leer van andere vissoorten te introduceren, met veel variatie in schubgrootte, maar daar moet de markt ook klaar voor zijn.”
Voor de productie ging Saskia op zoek naar, vanzelfsprekend, ateliers van Fairtrade-organisaties. “Van begin af aan was duidelijk dat ik dit wilde. Gelukkig zijn er ook steeds meer consumenten bewust bezig met de ethiek achter de producten die ze kopen. Voor mij is het belangrijk dat ik zeker weet dat de mensen, die mijn producten maken, het goed hebben. Ik ben maandenlang op zoek geweest naar de juiste organisaties en heb deze gevonden in India. Nu wil ik met Ms. Bay laten zien dat Fairtrade, dat toch vaak als lelijk of duur gezien wordt, heel mooi, modern en betaalbaar kan zijn. Dat esthetiek en ethiek hand in hand kunnen gaan.”
En zo kwamen Saskia’s creativiteit, liefde voor schoonheid, duurzaamheid en sociale betrokkenheid samen in Ms. Bay. De eerste collectie is uitgetest via een pop-upstore in Antwerpen, werd meteen een groot succes en ligt inmiddels bij elf winkels in België, Nederland, Engeland en Zwitserland. De tweede collectie is er vanaf eind 2018. “Eerst via pre-order met korting voor bestaande klanten en later in de winkels. Zo wil ik mijn trouwe klanten, die de producten van Ms. Bay koesteren, iets teruggeven. Nieuwe klanten informeer ik via een kaartje aan de handtas, waarop uitleg staat over de oorsprong van het product. Ik hoop dat dit meer bewustwording teweeg brengt.”
Het milieu
- Het heeft het mooie uiterlijk van slangenleer. Maar waar voor slangenleer dieren gedood worden, gaat het bij vissenleer om een bijproduct dat anders voor vervuiling van de zee zou zorgen.
- De schubben kunnen makkelijk verwijderd worden. Hier zijn, anders dan bij een dierenhuid, geen chemicaliën voor nodig.
- Door de dunne en lichtgekleurde vissenhuid zijn er minder kleurstoffen nodig om hetzelfde kleurresultaat te krijgen als ander leer.
Het ambacht
Vissenhuiden omzetten naar leer werd eeuwen geleden veel gedaan. Het was destijds ‘poor man’s leather’. Langzaam verdwenen de looibedrijven en werd vissenleer een vergeten product.
Vandaag de dag zijn er nog maar een handjevol traditionele looibedrijven actief en gespecialiseerd in vissenleer. Het is echt ambachtelijk vakmanschap.
Een zeer zorgvuldig proces waarbij de juiste verhouding van elasticiteit en stijfheid moet worden verkregen. Het resultaat is een extreem sterk, maar toch soepel en zacht mat leer, dat qua gevoel wat van suède weg heeft.